Thực đơn cho người đau dạ dày hiện nay đang là chủ đề sức khỏe nhận được không ít sự quan tâm. Bởi vì nếu chế độ thực phẩm không đáp ứng được với nhu cầu của cơ thể cũng như tình trạng bệnh lý, người bệnh rất dễ gặp phải những vấn đề bao tử nghiêm trọng hơn như viêm nhiễm hoặc lở loét. Nếu bạn đọc đang có nhiều thắc mắc liên quan đến chủ đề nảy thì đừng bỏ qua bài viết sau đây!
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người đau dạ dày
Nhắc đến các vấn đề liên quan đến hệ thống tiêu hóa, không thể không kể đến chứng đau dạ dày. Đây là một trong những tình trạng sức khỏe phổ biến nhất hiện nay, tất cả mọi người đều có thể bị đau bao tử, không phân biệt độ tuổi hay giới tính. Triệu chứng thường thấy nhất chính là những cơn đau quặn thắt hoặc âm ỉ ở vùng bụng dưới thượng vị, gây không ít khó chịu trong đời sống thường ngày.
Ngày nay, đau dạ dày có thể dễ dàng được giải quyết bởi các loại thuốc uống Đông, Tây y khác nhau. Tuy nhiên, để ngăn ngừa chứng bệnh này tái phát, người bệnh cần đặc biệt chú ý đến chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Theo các chuyên gia, thực đơn cho người đau dạ dày cần tuân thủ một số các nguyên tắc sau đây:
- Chia nhỏ bữa ăn: Người bệnh đau dạ dày không nên ăn quá nhiều thức ăn trong một bữa mà nên chia nhỏ thành nhiều bữa khác nhau trong ngày. Điều này giúp tránh được tình trạng dạ dày bị kích thích do ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
- Chú ý đến thời gian: Các bác sĩ khuyến khích người bệnh nên dùng bữa vào một thời điểm có định. Điều này tạo “thói quen” co bóp cho dạ dày của bạn cũng như hạn chế nguy cơ gây kích ứng cho dạ dày. Người có bệnh về bao tử cũng cần chú ý đến thời gian của bữa ăn, nghĩa là bệnh nhân nên thực hiện chế độ ăn chậm – nhai kỹ để thức ăn được nghiền nhuyễn hoàn toàn và tiêu hóa tốt hơn tại dạ dày.
- Cách chế biến thực phẩm: Phương pháp chế biến thực phẩm cũng là vấn đề cần được người bệnh lưu tâm. Các chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân đau dạ dày hạn chế sử dụng cách chế biến liên quan đến dầu mỡ như chiên rán ngập dầu hoặc nướng. Thay vào đó, người bệnh có thể chuyển sang chế độ hấp, chưng, hầm và luộc.
- Lựa chọn thực phẩm: Nguyên tắc cuối cùng và quan trọng nhất trong việc xây dựng thực đơn cho bệnh nhân đau dạ dày chính là việc lựa chọn thực phẩm. Thực phẩm sử dụng trong bữa ăn hàng ngày nên là đồ tươi sống, có nguồn gốc rõ ràng và đã được chứng nhận an toàn. Người bệnh không nên tiêu thụ đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn hoặc thực phẩm để qua đêm.
Thực đơn cho người đau dạ dày nên có gì? Không nên có gì?
Thực đơn của người bị đau dạ dày cần được xây dựng dựa theo tình trạng sức khỏe và mức độ ảnh hưởng của bệnh. Dưới đây là một số gợi ý về những loại thực phẩm nên dùng và nên tránh đối với bệnh nhân đau bao tử:
Thực phẩm nên tăng cường
- Thực phẩm giàu protein dễ tiêu hóa như thịt cá biển và thịt gia cầm. Đặc biệt là các loại thịt cá biển còn có chứa hàm lượng lớn axit béo omega-3 – hoạt chất có khả năng giảm viêm loét và bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày hiệu quả.
- Các loại rau xanh và trái cây giàu vitamin E, axit amin và vitamin C. Đây đều là những hoạt chất tốt cho người bệnh dạ dày, có khả năng chống oxy hóa, giảm viêm loét thành mạch dạ dày và cải thiện đáng kể các triệu chứng đau nhức khó chịu. Ví dụ: Kiwi, rong biển, rau họ cải, bắp cải, bông cải xanh, mơ, nho,…
- Các loại ngũ cốc nguyên hạt có chứa rất nhiều chất xơ hòa tan giúp người bệnh tăng cường sức khỏe hệ thống tiêu hóa, không gây kích ứng xấu cho bao tử và hạn chế tình trạng mỡ máu. Những loại thực phẩm này gồm có lúa mì, gạo lứt, diêm mạch, yến mạch, đại mạch,…
- Người bệnh cũng nên sử dụng nước lọc, trà xanh và cà phê thay vì tiêu thụ các loại nước có gas với lượng đường hóa học cao cũng như các thức uống chứa cồn như rượu, bia.
Các loại thực phẩm nên tránh sử dụng
- Các loại thịt đỏ có chứa một hàm lượng lớn chất béo cùng protein khó tiêu hóa đối với dạ dày, nhất là trong trường hợp những loại thịt này được chế biến theo kiểu chiên rán. Người bị đau bao tử nếu tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ có thể bị khó tiêu, chướng bụng, đầy hơi kèm theo cảm giác ấm ách khó chịu kéo dài. Các loại thịt đỏ có thể kể đến là thịt heo, thịt lợn, thịt dê, thịt cừu,…
- Muối ăn cũng là một loại thực phẩm không tốt cho người đau dạ dày. Một số nghiên cứu khoa học còn chỉ ra rằng những người bị nhiễm khuẩn H.pylori trong đường ruột có khả năng phát triển viêm loét và ung thư dạ dày cao hơn nếu ăn nhiều muối. Vì vậy, một chế độ ăn kiêng muối là lựa chọn thích hợp nhất cho người đau dạ dày.
- Các loại thực phẩm cay nóng do chứa nhiều ớt, tiêu, mù tạt,…cũng không tốt cho bệnh nhân đau bao tử. Nguyên nhân là vì các loại gia vị cay nóng này có thể kích thích vết loét trên thành bao tử, khiến cơn đau trở nên tồi tệ hơn.
Mẫu thực đơn cho người đau dạ dày
Dưới đây là một mẫu thực đơn dành cho bệnh nhân đau dạ dày mà bạn đọc có thể tham khảo:
Bữa sáng
Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất vì nó cung cấp năng lượng để cơ thể hoạt động suốt cả ngày dài. Việc bỏ bữa sáng thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ đau bao tử. Người bệnh có thể lựa chọn một trong những món ăn sau đây vào bữa sáng:
- Sữa chua không/ ít đường trộn với trái cây tươi hoặc ngũ cốc sơ chế.
- Cháo yến mạch với các loại quả mọng (việt quất, nho, dâu tây,…).
- Bánh mì đen với trứng bác (không bỏ muối vào trứng).
- Một ly trà thảo mộc (quế, hoa cúc, bạc hà,…) với mật ong.
Bữa ăn nhẹ giữa buổi
Nếu dạ dày bạn cảm thấy cồn cào trước giờ ăn trưa, đừng cố chịu đựng mà hãy thường thức một bữa ăn nhẹ với bánh ngũ cốc và trà thảo mộc/nước lọc.
Bữa trưa
Bữa trưa có nhiệm vụ cung cấp năng lượng cho các hoạt động buổi chiều. Bạn có thể dùng với thực đơn sau đây:
- Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt/ cơm gạo lứt/ mỳ ý.
- Thịt ức gà hoặc thịt cá biển hấp cách thủy, ướp một chút muối thảo mộc.
- Rau củ luộc hỗn hợp và nước lọc.
Bữa xế chiều
Với bữa xế chiều, bạn có thể lựa chọn trái cây tươi như kiwi hay nho.
Bữa tối
Bữa tối nên hạn chế tinh bột để tránh cảm giác nặng bụng. Bạn có thể chuẩn bị các món sau đây:
- Cá biển/cá nước ngọt hấp, salad ức gà với rau tươi.
- Khoai tây nghiền ít gia vị.
- Bông cải xanh luộc.
- Trà bạc hà hoặc nước lọc.
Bữa ăn nhẹ trước khi đi ngủ
Với bữa ăn nhẹ trước giờ đi ngủ này, bạn có thể tiêu thụ các loại hạt tốt cho sức khỏe như hạt bí, hạt hướng dương hoặc hạt macca, dùng kèm với đó là một ly trà thảo mộc hoa cúc.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn đọc giải đáp phần nào thắc mắc về thực đơn cho người đau dạ dày. Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, bệnh nhân đừng quên tuân thủ việc uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và tăng cường thể dục thể thao hàng ngày.
Xem thêm:
- Đau dạ dày ăn khổ qua được không? Chuyên gia chia sẻ
- Đau dạ dày nên ăn cháo gì? Ăn cháo giúp hồi phục nhanh chóng